Amsterdam, Naatje (ingekleurde foto #116).

Amsterdam Naatje op de Dam.

Naatje (Pet) toch weer even terug op de Dam. Niet in geur, maar wel in kleur ;).

📷 CJ Steenbergh, bron ZW foto RCE, 🎨 Emiel Verwijst.

Het in 1856 opgerichte monument ‘Naatje’ ter herinnering aan den Hollandse Volkswil 1830-1831. Het herinnerde aan de Tiendaagse Veldtocht tegen de opstandige Belgen in 1831. Nota bene gemaakt door de Vlaming Louis Royer! Een symbool van de volksgeest en Nederlandse eendracht. Het beeld bleek niet erg solide. Haar neus vroor er af en ze moest tijdelijk “onthoofd” worden voor restauratie. Later brak ook haar linkerarm af. De meeste voorbijgangers vonden haar lelijk en zo kreeg Naatje dus de negatieve betekenis ‘knudde, waardeloos’. In 1914 moest Naatje het veld ruimen voor de elektrische tram. Later ontstond er een bekend liedje over (tekst refrein van kleine Piet):

Nu gaat Naatje treurig heen
O, noje le heine, ze moet verdwijnen
Nu gaat Naatje van de Dam
Ze moet verdwijnen voor de electrische tram.

Advertentie

Amsterdam, Rembrandtplein en “Het Gouden Hoofd” (ingekleurde foto #008)

Rembrandtplein 1890, met “Het Gouden Hoofd”, op de hoek van het Rembrandtsplein en de Bakkersstraat, een bombastisch hotel-café-restaurant ontworpen door architect Cornelis Antonius Bombach in zogenaamde Hollandse neorenaissance stijl. Rechts de bierkroeg “Zur Guten Quelle”, afgebroken in de jaren ’80. Links in het verdwenen pand, het meubelmagazijn van H.J. van Herpen. In het Gouden Hoofd zit tegenwoordig onder andere  Café l’Opéra.  Op de site amsterdamsebinnenstad.nl is een uitgebreid artikel te lezen over Bombach, ook dat hij verwikkeld raakte in een slepende rechtszaak (betalingskwesties) met de eigenaar van ‘Het Gouden Hoofd’, W.F.K. van Nie. 

📷 Jacob Olie, BB A’dam, 🎨 Kleur: Emiel Verwijst.

Amsterdam, 1917, Leidsestraat Atax (ingekleurde foto #096)

De eerste electrische taxi’s.

Vanaf begin twintigste eeuw rijden er taxi’s in Amsterdam. De eerste  ‘taxi’ wordt gesignaleerd in 1905, vier jaar later krijgt ATAX, een
Amsterdams taxibedrijf de eerste echte taxivergunning*. ATAX rijdt met elektrische voertuigen. In Hamburg werden bij Lloyd werden elektrische auto’s besteld. Ze werken vanuit de garages op de Keizersgracht 481 – 485. Het geluid van deze taxi’s klinkt als dat van een tram en de chauffeurs zitten als een soort koetsier op de bok.

Het was een redelijk succes. Een rit kostte 3 gulden aan voorrijkosten en dan 10 cent per 300 meter.

Hun vloot omvatte een kleine tachtig elektrische auto’s die zeker tot de Eerste Wereldoorlog het hoofdstedelijke straatbeeld domineerde. Op landelijke schaal overschreed het aantal geregistreerde elektrisch aangedreven auto’s echter nimmer de 150. Het bedrijf zou langzaam overstappen op door benzinemotoren aangedreven taxi’s.

Bron: O.a. Wikipedia en TCA Taxi A’dam. Color: 🎨 Emiel Verwijst.

* In de jaren 20 was er ook veel onrust op de taximarkt. Naast chauffeurs met een vergunning, waren er ook zogenaamde ‘vrije rijders’ actief. Taxi’s met vergunning waren te herkennen aan een geblokte band. De vrije rijders, ook wel snorders genoemd, verenigden zich onder leiding van Evert Hoedemaker tot de ‘geelbanders’ met als doel ook een vergunning te krijgen. Rond 1927 ontstonden incidenten tussen de blokbanders en de geelbanders: de eerste taxi-oorlog was een feit.

Amsterdam, Hogesluis over de Amstel (ingekleurde foto #079)

Amsterdam, 1894, Hogesluis over de Amstel, Sarphatikade en Paleis voor Volksvlijt aan het Frederiksplein. 📷 Jacob Olie, BB A’dam. Color: HistoryInColor.nl.

Panorama Amsterdam (ingekleurde foto #080)

1899, panorama Amsterdam, photo Jacob Olie, source BB A’dam. Color: HistoryInColor.nl.

• Reguliersbreestraat 1-3-5 enz. (v.l.n.r.)
  
• Panorama-opname, gezien vanaf Muntplein 9 (voorheen Singel 562), Steendrukkerij B. van Mantgem, naar Hotel de l”Europe, Doelen Hotel, Kloveniersburgwal en Zuiderkerk.

Amsterdam Centraal Station (ingekleurde foto #020).

Flowergirl, RR Station Amsterdam, 1910.

Op Valentijnsdag 💞: Bloemenmeisje🌹, treinstation te Amsterdam, 1910 (LOC, Bain Collection). Kleur: Emiel Verwijst.

Amsterdam Amstel 51 (ingekleurde foto #068).

Amsterdam, oudjes poserend en zichtbaar genietend van het moment in het Oudenliedenhuis Nederlands Hervormde Gemeente.

Vervaardiger: Vereenigde Fotobureaux N.V., bron: BB A’dam, 🎨 kleur; Emiel Verwijst.

Amsterdam, Leidseplein (ingekleurde foto #056).

koepeltoren modehuis Hirsch & Cie

Amsterdam, Leidseplein 1913. De koepeltoren in aanbouw van het voormalige modehuis Hirsch & Cie (1882-1976).

Bron: BB A’dam. Fotograaf onbekend, 🎨 kleur: Emiel Verwijst.

Batavierstraat te Amsterdam (ingekleurde foto #023).

Indringende foto van de verdwenen Batavierstraat te Amsterdam. Ingekleurd: Emiel Verwijst.

De fotograaf (naam onbekend) laat een treffend beeld zien van de armoede destijds en het verval van deze straat met hoofdzakelijk onbewoonbaar verklaarde woningen die blijkbaar toch bewoond werden. Beeldbank Amsterdam geeft aan dat de foto dateert van september 1925. Op Wikipedia valt te lezen (letterlijk overgenomen): “In de jaren twintig werd de verkrotte buurt gesaneerd door de gemeente. De huizen tussen de Batavierstraat en de Uilenburgerachterstraat werden gesloopt. Op Uilenburg werden in 1910 al 368 van de 861 woningen onbewoonbaar verklaard. De volkrijkheid in de Joodenbuurt is op sommige plaatsen zo groot, ieder plekje, tot op de vliering toe, met zoo veele menschen bezet, de onbescheidenheid van veelen dier natie in dergelyke huizen, was van dien aart, dat alle de wijkmeesters niet hebben durven instaan, dat er aldaar ook niet enkele menschen, kinders vooral, over het hoofd zyn gezien geworden. Twee derde (20.000) van de joodse inwoners van de stad leefde in armoede. Er woonden soms tien mensen op een kamer. Besmettelijke ziekten kwamen veelvuldig voor. 

Amsterdam, Valkenburgerstraat, Hartjesgang (ingekleurde foto #016).

In een poging om de dramatiek vastgelegd in deze prachtige foto maximaal te accentueren, minimalistisch ingekleurd. De pure armoede in deze tijd lijkt de oudere Amsterdamse vrouw op de foto niet te deren, alsof ze wil zeggen: We redden ons wel. Haar vriendelijke warme gelaat en lichaamshouding stralen zorgzaamheid uit. Het mooie meisje op de achtergrond lijkt meer getekend door de tijd en je vraagt je af wat er van haar is geworden….
Locatie: Amsterdam, Valkenburgerstraat 136-144, Hartjesgang, datering: 1899. Krotwoningen, gefotografeerd door de Gezondheidsdienst in de voorbereiding tot onbewoonbaar verklaring. Gepubliceerd in: De verbetering der volkshuisvesting te Amsterdam, uitgave. door de Amsterdamsche Woningraad, 1913. Vervaardiger: C.J. Schmidt Az., Bron: Beeldbank Amsterdam. Uitsnede ingekleurd door: Emiel Verwijst ©